Μετά τη ψήφιση του Ν.5073/2023, αναδιαμορφώνεται το πλαίσιο εκμετάλλευσης ακινήτων μέσω βραχυχρόνιας διαμονής για ιδιώτες και ατομικές επιχειρήσεις+Νομικά πρόσωπα.
Οι αλλαγές που έχουμε να διαχειριστούμε αφορούν αριθμό ακινήτων για βραχυχρόνια μίσθωση ανά εκμεταλλευτή ακινήτων, επιβολή ΦΠΑ, επιβολή τέλους ανθεκτικότητας, επιβολή τέλους διαμονής παρεπιδημούντων, νέους υπόχρεους αδειοδότησης κλπ. Οι αλλαγές στις βραχυχρόνιες μισθώσεις τίθενται σε ισχύ από 01.01.2024.
Ακίνητο τι νοείται:
- Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου ως ακίνητο νοείται:
α) το διαμέρισμα,
β) η μονοκατοικία, εξαιρουμένων των μονοκατοικιών οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί ως τέτοιες λόγω της κατάργησης της σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας,
γ) οποιαδήποτε άλλη μορφή οικήματος με δομική και λειτουργική αυτοτέλεια,
δ) τα δωμάτια εντός διαμερισμάτων ή μονοκατοικιών.
Οικονομία διαμοιρασμού τι ορίζεται:
Ως οικονομία του διαμοιρασμού ορίζεται κάθε μοντέλο, όπου οι ψηφιακές πλατφόρμες δημιουργούν μια ανοικτή αγορά για την προσωρινή χρήση αγαθών ή υπηρεσιών που συχνά παρέχουν ιδιώτες.
Ψηφιακές πλατφόρμες τι ορίζονται:
Ως ψηφιακές πλατφόρμες ορίζονται οι ηλεκτρονικές, διμερείς ή πολυμερείς αγορές, όπου δύο ή περισσότερες ομάδες χρηστών επικοινωνούν μέσω διαδικτύου με τη μεσολάβηση του διαχειριστή της πλατφόρμας προκειμένου να διευκολυνθεί μία συναλλαγή μεταξύ τους.
Βραχυχρόνια μίσθωση τι ορίζεται:
Ως βραχυχρόνια μίσθωση ορίζεται η μίσθωση ή υπεκμίσθωση ακινήτου, ανεξάρτητα αν είναι αναρτημένο σε ψηφιακή πλατφόρμα στο πλαίσιο της οικονομίας διαμοιρασμού ή όχι και ανεξάρτητα αν η σύμβαση συνάπτεται μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας, για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, μικρότερη των εξήντα (60) ημερών και εφόσον δεν παρέχονται άλλες υπηρεσίες πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.
Διαχειριστής ακινήτου βραχυχρόνιας μίσθωσης ή Διαχειριστής ακινήτου:
Ως διαχειριστής ακινήτου βραχυχρόνιας μίσθωσης (στο εξής «διαχειριστής ακινήτου») ορίζεται το φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή κάθε είδους νομική οντότητα, που αναλαμβάνει τη διαδικασία ανάρτησης ακινήτου στις ψηφιακές πλατφόρμες με σκοπό τη βραχυχρόνια μίσθωση και γενικά μεριμνά για τη βραχυχρόνια μίσθωση του ακινήτου. Διαχειριστής ακινήτου δύναται να είναι είτε κύριος του ακινήτου ή νομέας ή επικαρπωτής ή υπεκμισθωτής ή τρίτος.
Εγγραφή στο «ΜΗΤΡΩΟ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΑΣ ΔΙΑΜΟΝΗΣ» και απόκτηση ΑΜΑ «ΑΡΙΘΜΟΥ ΜΗΤΡΩΟΥ ΑΚΙΝΗΤΟΥ» ανά ακίνητο:
- Βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτου: προβλέπεται δυνατότητα, μέσω των ψηφιακών πλατφορμών στο πλαίσιο της οικονομίας του διαμοιρασμού, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
Ο διαχειριστής ακινήτου να έχει εγγραφεί στο «Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής» που τηρείται στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.).
Ανάρτηση ΑΜΑ σε εμφανές σημείο:
Ο αριθμός εγγραφής στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής υποχρεωτικά να συνοδεύει την ανάρτηση του ακινήτου, σε εμφανές σημείο, στις ψηφιακές πλατφόρμες, καθώς και σε κάθε μέσο προβολής.
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ (Ε.Σ.Λ.)
Στις περιπτώσεις που οι διαχειριστές ακινήτων διαθέτουν Ειδικό Σήμα Λειτουργίας (Ε.Σ.Λ.) σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1 έως 4 του ν. 4276/2014 (Α’ 155) και της παρ. 5 του άρθρου 46 του ν. 4179/2013 (Α’ 175) ή έχουν υποβάλει γνωστοποίηση σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 4442/2016 (Α’ 230) και τα άρθρα 1 έως 4 του ν. 4276/2014, δεν υποχρεούνται να εγγραφούν στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής, έχουν όμως την υποχρέωση να αναγράφουν σε εμφανές σημείο, τον αριθμό του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας (Ε.Σ.Λ.) ή της γνωστοποίησης, κατά την ανάρτηση του ακινήτου στις ψηφιακές πλατφόρμες, καθώς και σε κάθε μέσο προβολής.
• Η καταχώρηση στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής πραγματοποιείται ανά εκμισθούμενο ακίνητο.
Νέα υποχρέωση αδειοδότησης – ποιες περιπτώσεις αφορά:
Αν το σύνολο των διαμερισμάτων πολυκατοικίας ή συγκροτήματος κατοικιών εκμισθώνεται με βραχυχρόνιες μισθώσεις, η εν λόγω πολυκατοικία ή συγκρότημα θεωρείται τουριστικό κατάλυμα και οφείλει να διαθέτει Ειδικό Σήμα Λειτουργίας (Ε.Σ.Λ.) ή να έχει υποβάλει γνωστοποίηση.
Δήλωση Βραχυχρόνιας Διαμονής-υπόχρεοι:
β. Ο διαχειριστής ακινήτου που δεν διαθέτει Ειδικό Σήμα Λειτουργίας (Ε.Σ.Λ.) ή δεν έχει υποβάλει γνωστοποίηση, υποχρεούται στην υποβολή Δήλωσης Βραχυχρόνιας Διαμονής, σε ηλεκτρονική εφαρμογή που θα δημιουργηθεί από την Α.Α.Δ.Ε. και δεν υποβάλλει Δηλώσεις Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας. Στην ίδια υποχρέωση υποβολής Δήλωσης Βραχυχρόνιας Διαμονής υπόκεινται και τα πρόσωπα της παρ. 5 του άρθρου 46 του ν. 4179/2013.
Ποιος αναρτεί της Δηλώσεις Βραχυχρόνιας Διαμονής ανά κράτηση:
α. Ο κύριος του ακινήτου ή ο νομέας ή ο επικαρπωτής ή ο υπεκμισθωτής εφόσον αναθέτει σε τρίτο την διαχείριση του ακινήτου του με σκοπό τη βραχυχρόνια μίσθωση, έχει υποχρέωση υποβολής Δήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας στην οποία θα καταχωρήσει τα στοιχεία του διαχειριστή του ακινήτου. Σε περίπτωση μη υποβολής αυτής, θεωρείται ο ίδιος διαχειριστής ακινήτου.
β. Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας ακινήτου, όταν διαχειριστής του ακινήτου είναι ένας εκ των συνιδιοκτητών, οι υπόλοιποι συνιδιοκτήτες δεν υποχρεούνται στην υποβολή Δήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας.
γ. Ο κύριος του ακινήτου ή ο νομέας ή ο επικαρπωτής ή ο υπεκμισθωτής εφόσον εκμισθώνει ακίνητο με δικαίωμα υπεκμίσθωσης εξακολουθεί να έχει την υποχρέωση υποβολής της Δήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
ΠΡΟΣΤΙΜΑ σε περίπτωση μη υποβολής ή εκπρόθεσμης υποβολής Δηλώσεων Βραχυχρόνιας Διαμονής:
α) Σε περίπτωση μη τήρησης των προϋποθέσεων των παρ. 2 και 8, επιβάλλεται στους διαχειριστές ακινήτων αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο ανά έτος, ίσο με το πενήντα τοις εκατό (50%), των ακαθάριστων εσόδων του φορολογικού έτους που διαπράττεται παράβαση, το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ. Το πρόστιμο αποτελεί δημόσιο έσοδο, επιβάλλεται και εισπράττεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε. από την Α.Α.Δ.Ε.. Από τη διαπίστωση της παράβασης ο διαχειριστής ακινήτου βραχυχρόνιας μίσθωσης υποχρεούται εντός δεκαπέντε (15) ημερολογιακών ημερών να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες συμμόρφωσης. Σε περίπτωση μη τήρησης εκ νέου προϋποθέσεων των παραγράφων 2 και 8, εντός ενός έτους από την έκδοση της πράξης επιβολής του προστίμου, το πρόστιμο αυτό επιβάλλεται στο διπλάσιο του αρχικώς επιβληθέντος.
ΠΡΟΣΤΙΜΑ σε περίπτωση μη υποβολής ή εκπρόθεσμης υποβολής Δηλώσεων Βραχυχρόνιας Διαμονής:
Σε περίπτωση μη υποβολής ή υποβολής ανακριβούς Δήλωσης Βραχυχρόνιας Διαμονής επιβάλλεται στον διαχειριστή ακινήτου πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο του μισθώματος, όπως αυτό εμφανίζεται στην ψηφιακή πλατφόρμα κατά την ημέρα που πραγματοποιείται ο έλεγχος.
Σε περίπτωση εκπρόθεσμης Δήλωσης Βραχυχρόνιας Διαμονής επιβάλλεται αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο ύψους εκατό (100) ευρώ.
- Το πρόστιμο του πρώτου εδαφίου δεν επιβάλλεται στην περίπτωση που το εισόδημα που προκύπτει από την εκπρόθεσμη Δήλωση Βραχυχρόνιας Διαμονής, έχει περιληφθεί στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους.
Σε περίπτωση μη ανταπόκρισης στο αίτημα της Α.Α.Δ.Ε., κατά την παράγραφο 7 επιβάλλονται τα πρόστιμα των περιπτώσεων γ’ και δ’ της παρ. 2 του άρθρου 54 του ν.4174/2013(Α’ 170).
Τέλος διαμονής παρεπιδημούντων στις βραχυχρόνιες μισθώσεις από 01.01.2024:
Με το Ν. 5073/2023 α΄ρθρο 5Α στις βραχυχρόνιες μισθώσεις της παρ. 1 επιβάλλεται το τέλος διαμονής παρεπιδημούντων της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 339/1976 (Α’ 136).
Το τέλος διαμονής παρεπιδημούντων επιβάλλεται υπερ των δήμων και κοινοτήτων
- Τέλος διαμονής παρεπιδημούντων, εφ’ όσον η διαμονή διαρκεί έλαττον του εξαμήνου, οριζόμενον εις 0,5% επί του καταβαλλομένου μισθώματος κλίνης, ενοικιαζομένου δωματίου, διαμερίσματος κλπ
Υπαγωγή βραχυχρόνιας μίσθωσης σε Φ.Π.Α. από 01.01.2024:
Βάσει του άρθρου 29 Ν. 5073/2023 επιβάλλεται ΦΠΑ του αρθρου 8 Ν.2859/2000 για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις:
«Ως παροχή υπηρεσιών λογίζονται επίσης:
α) η εκμετάλλευση ξενοδοχείων, επιπλωμένων δωματίων και οικιών, κατασκηνώσεων και παρόμοιων εγκαταστάσεων, ακινήτων για βραχυχρόνια διαμονή, αν ο εκμισθωτής είναι νομικό πρόσωπο ή φυσικό πρόσωπο που διαθέτει τουλάχιστον τρία (3) ακίνητα για βραχυχρόνια διαμονή, χώρων στάθμευσης κάθε είδους μεταφορικών μέσων και τροχόσπιτων,».
Συνεπώς:
- Φυσικά πρόσωπα/ Ιδιώτες μπορούν να εκμεταλλεύονται έως μόνο 2 ακίνητα για βραχυχρόνια μίσθωση.
- Για εκμετάλλευση από τουλάχιστον 3 ακίνητα και άνω, θα θεωρείται επιχειρηματική δραστηριότητα (με εκμεταλλευτές ατομικές επιχειρήσεις και νομικά πρόσωπα).
Τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση και στις βραχυχρόνιες μισθώσεις από 01.01.2024:
(Τέλος ανθεκτικτότητας πρώην Φόρος διαμονής)
Επιβάλλεται, υπέρ του Δημοσίου, τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση.
1 Α. Το τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση επιβάλλεται ανά ημερήσια χρήση και ανά δωμάτιο ή διαμέρισμα,
κατά τους μήνες Μάρτιο έως Οκτώβριο, ως εξής:
| Κατηγορία | Ποσό ανά ημέρα σήμερα | Νέα Τιμή Αύξηση ΜΑΡΤΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ | Αύξηση | |||
| 1-2 αστέρων | 0,50 € | 1,50 € | 1,00 € | |||
| 3 αστέρων | 1,50 € | 3,00 € | 1,50 € | |||
| 4 αστέρων | 3,00 € | 7,00 € | 4,00 € | |||
| 5 αστέρων | 4,00 € | 10,00 € | 6,00 € | |||
| Ενοικιαζόμενα δωμάτια | 0,50 € | 1,50 € | 1,00 € | |||
| Βραχυχρόνια μίσθωση | 0,00 € | 1,50 € | 1,50 € | |||
| ΜΟΝΟΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΜΕΣΩ ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΑΣ ΑΝΩ 80τμ | 10,00€ | |||||
Και κατά τους μήνες Νοέμβριο έως Φεβρουάριο, ως εξής:
| Κατηγορία | Ποσό ανά ημέρα σήμερα | Νέα Τιμή Αύξηση ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ | Αύξηση | |||
| 1-2 αστέρων | 0,50 € | 0,50 € | 0 € | |||
| 3 αστέρων | 1,50 € | 1,50 € | 0 € | |||
| 4 αστέρων | 3,00 € | 3,00 € | 0 € | |||
| 5 αστέρων | 4,00 € | 4,00 € | 0 € | |||
| Ενοικιαζόμενα δωμάτια | 0,50 € | 0,50 € | 0 € | |||
| Βραχυχρόνια μίσθωση | 0,00 € | 0,50 € | 0,50 € | |||
| ΜΟΝΟΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΜΕΣΩ ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΑΣ ΑΝΩ 80τμ | 4,00€ |
- Το τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση βαρύνει τον διαμένοντα, που έκανε χρήση του δωματίου ή του διαμερίσματος, κατά τις διακρίσεις της παρ. 1, επιβάλλεται μετά τη διαμονή του στο κατάλυμα και πριν την αναχώρησή του από αυτό, με την έκδοση ειδικού στοιχείου-απόδειξης είσπραξης τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση και αποδίδεται από αυτές στη Φορολογική Διοίκηση με μηνιαίες δηλώσεις.
Οι δηλώσεις υποβάλλονται μέχρι την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από αυτόν της έκδοσης κάθε ειδικού στοιχείου – απόδειξης είσπραξης τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση.
Το ειδικό στοιχείο – απόδειξη είσπραξης τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση δεν επιβαρύνεται με Φόρο Προστιθέμενης Αξίας.
Το ως άνω τέλος δεν επιβάλλεται σε περίπτωση δωρεάν παροχής υπηρεσιών διαμονής από τους ανωτέρω υπόχρεους.
Έλεγχοι και αναζήτηση στοιχείων ΑΑΔΕ από ψηφιακές πλατφόρμες:
- Για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου, μπορεί να διενεργούνται έλεγχοι και από μικτά συνεργεία ελέγχου που αποτελούνται από υπαλλήλους της Α.Α.Δ.Ε. και του Υπουργείου Τουρισμού. Επιπλέον μπορεί να ζητείται η συνδρομή της Οικονομικής Αστυνομίας.
- Η Α.Α.Δ.Ε. μπορεί να ζητεί από κάθε ψηφιακή πλατφόρμα, η οποία δραστηριοποιείται στην οικονομία του διαμοιρασμού, κάθε πληροφορία η οποία είναι απαραίτητη για την ταυτοποίηση των διαχειριστών ακινήτων, καθώς και των ακινήτων που αναρτώνται σε αυτές.
- Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης και Τουρισμού μπορεί, για λόγους που σχετίζονται με την προστασία της κατοικίας, να καθοριστούν γεωγραφικές περιοχές, όπου θα ισχύουν περιορισμοί στη διάθεση ακινήτων για βραχυχρόνια μίσθωση ως εξής:
α. Να μην επιτρέπεται η βραχυχρόνια μίσθωση άνω των δύο (2) ακινήτων ανά Α.Φ.Μ. δικαιούχου εισοδήματος.
β. Η μίσθωση κάθε ακινήτου να μην υπερβαίνει τις ενενήντα (90) ημέρες ανά ημερολογιακό έτος και για νησιά κάτω των δέκα χιλιάδων (10.000) κατοίκων τις εξήντα (60) ημέρες ανά ημερολογιακό έτος. Υπέρβαση της διάρκειας του προηγούμενου εδαφίου επιτρέπεται, εφόσον το συνολικό εισόδημα του εκμισθωτή ή του υπεκμισθωτή, από το σύνολο των ακινήτων που διαθέτει για μίσθωση ή υπεκμίσθωση, δεν ξεπερνά τις δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ κατά το οικείο φορολογικό έτος. - Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Τουρισμού και του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., ορίζονται οι όροι συνεργασίας του Ελληνικού Δημοσίου με την εκάστοτε ψηφιακή πλατφόρμα.
- Με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. καθορίζονται οι λεπτομέρειες για την έναρξη ισχύος και τη λειτουργία του Μητρώου Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής και για τη διαδικασία υποβολής της Δήλωσης Βραχυχρόνιας Διαμονής, τη διενέργεια του ελέγχου, τα όργανα επιβολής των κυρώσεων της παραγράφου 5, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.
«Βραχυχρόνιες μισθώσεις και αλλαγές από 01.01.2024» της Χρύσας Σωτηράκη, Λογίστρια–Φοροτεχνικός–Σύμβουλος επιχειρήσεων της ομάδας «LOLplus – Λογιστικές Ολοκληρωμένες Λύσεις» www.lolplus.gr