Πως φορολογούνται τα κέρδη από κρυπτονομίσματα;

Πως φορολογούνται τα κέρδη από κρυπτονομίσματα; … της Χρύσας Σωτηράκη και του Παναγιώτη Σοφιανόπουλου

Τον τελευταίο καιρό πολύς κόσμος ασχολείται με τα κρυπτονομίσματα, κυρίως με το γνωστότερο, το Bitcoin. Τι συμβαίνει όμως όσον αφορά στην φορολόγηση κερδών που έχουν προκύψει από αυτά;

Πολύς κόσμος θεωρεί ότι αυτά, δηλαδή τα κέρδη που έχουν προκύψει από κρυπτονομίσματα, είναι αφορολόγητα. Αυτό είναι σφάλμα. Μπορεί η Τράπεζα της Ελλάδος ή η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), να μην έχουν βγάλει κάποιες σχετικές εγκύκλιους που να ορίζουν τα της μεταχείρισης κερδών από κρυπτονομίσματα, αλλά αυτό, δεν σημαίνει ότι είναι αφορολόγητα και ότι δεν μπορεί να προκύψουν φορολογικά ερωτηματικά από την απόκτηση των κερδών αυτών.

Η ετήσια Φορολόγηση Εισοδήματος γίνεται για να δηλωθούν όλα τα εισοδήματα που έχει αποκομίσει κάποιος, εάν θέλει να είναι “εντάξει” με τις φορολογικές του υποχρεώσεις. Πρέπει δηλαδή στην Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος, να δηλωθούν ΟΛΑ τα εισοδήματα που έχει κάποιος από όλες τις πηγές εισοδημάτων, ακόμα και αυτά που έχουν προκύψει από κέρδη από κρυπτονομίσματα, έστω και αν αυτά τα κέρδη δεν έχουν περιγραφεί από τις Αρχές. Μη ξεχνάμε ότι εάν κάποια εισοδήματα δεν δηλωθούν ως έχουμε υποχρέωση, μπορεί να ληφθούν μελλοντικά από διασταυρώσεις των φορολογικών αρχών ως αδικαιολόγητος πλουτισμός / μαύρο εισόδημα.
Ο αδικαιολόγητος πλουτισμός / μαύρο εισόδημα, εντοπίζεται συνήθως από την Φορολογική Αρχή, μέσω των εργαλείων διασταυρώσεων που διαθέτει, όταν ο φορολογούμενος έχει αποκτήσει ορισμένα περιουσιακά στοιχεία, συνήθως ακριβά, όπως αυτοκίνητο, ακίνητο, σκάφος, μετοχές κ.ά.. Αυτά δηλώνονται αναγκαστικά στα φορολογικά έντυπα, και εάν έχουν αγοραστεί από κέρδη που προέκυψαν από κρυπτονομίσματα και δεν είχαν δηλωθεί, θα προκύψει το “πόθεν έσχες”, δηλαδή «που βρήκες τα λεφτά με τα οποία αγόρασες τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία;» Το ίδιο μπορεί να συμβεί ακόμα και εάν ο ιδιώτης δεν αγοράσει τίποτα ακριβό και απλά, καταθέσει τα χρήματα που προέκυψαν από την αγοραπωλησία των κρυπτονομισμάτων, σε μια ελληνική τράπεζα ή και σε αλλοδαπή, όπου βάσει διακρατικών συμφωνιών ανταλλάσονται στοιχεία. Σύμφωνα με τις Έμμεσες Τεχνικές Ελέγχου, μπορεί να εντοπιστεί η πίστωση ενός μεγάλου χρηματικού ποσού, σε τραπεζικό λογαριασμό ιδιώτη, που να μην συνάδει με τα όσα έχει δηλώσει μέχρι τότε ο εν λόγω ιδιώτης. Αν ο ιδιώτης/φορολογούμενος δεν μπορεί να δικαιολογήσει το πως βρήκε τα χρηματικά ποσά που έχει στην τράπεζα ή που χρησιμοποίησε, τότε εφαρμόζονται οι διατάξεις για κάθε προσαύξηση περιουσίας (σχετικές οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 21 του Ν.4172/2013), που προέρχεται από παράνομη ή αδικαιολόγητη, ή άγνωστη πηγή ή αιτία, και φορολογείται με 33%. Σας αρέσει να φορολογηθείτε με το διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό του 33%; Προφανώς όχι.

Για να το προλάβετε αυτό λοιπόν, προτείνουμε να δηλώνετε τα κέρδη που έχουν προκύψει από κρυπτονομίσματα.

Θα ρωτήσει κανείς; Μα αφού οι σχετικές Αρχές (ΤτΕ, ΑΑΔΕ) δεν έχουν περιγράψει με εγκύκλιους κάτι σχετικό, τι γίνεται;
Εδώ να αναφέρουμε ότι επειδή το των κρυπτονομισμάτων, είναι ένα πεδίο σχετικά νέο, σε πολλές χώρες, έτσι και στην Ελλάδα δεν έχει οριοθετηθεί προς το παρόν κάτι συγκεκριμένο, χωρίς αυτό, όπως είπαμε, να αναιρεί το ότι τα κέρδη που έχουν προκύψει από κρυπτονομίσματα, θα πρέπει να δηλώνονται, ιδίως εάν είναι αρκετά. Καθώς η Ελλάδα ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι προφανές ότι όταν θεσμοθετηθεί κάτι από την Ε.Ε., αυτό θα μεταφερθεί αυτούσιο και εδώ ή έστω, με κάποιες μικρές αλλαγές / τροποποιήσεις εάν αυτό επιτρέπεται (από τη Ε.Ε.).

Για όσο λοιπόν καιρό δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο νομοθετικό και φορολογικό πλαίσιο, οι φορολογούμενοι θα πρέπει οικειοθελώς να δηλώνουν τα σχετικά εισοδήματα που προέκυψαν από κρυπτονομίσματα.

Όταν προκύψει αυτό το συγκεκριμένο νομοθετικό και φορολογικό πλαίσιο, είναι προφανές ότι στην Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος, θα υπάρξουν νέα συγκεκριμένα πεδία, στα οποία – τότε – θα δηλώνονται τα σχετικά έσοδα από κρυπτονομίσματα. Έως τότε, τα δηλώνουμε σε αυτά που ταιριάζουν και “προσομοιάζουν”. Ποια είναι λοιπόν αυτά τα πεδία στις φορολογικές δηλώσεις που ταιριάζουν και “προσομοιάζουν” για τα κέρδη που προέκυψαν από κρυπτονομίσματα;

Σε αυτό το σημείο πρέπει να πούμε ότι κάποιος μπορεί να αποκομίσει κέρδη από κρυπτονομίσματα, με δυο διαφορετικούς τρόπους:

Έχοντας αγοράσει και στη συνέχεια πουλήσει, από χρηματιστήρια κρυπτονομισμάτων (crypto-exchanges),
Έχοντας δημιουργήσει κρυπτονομίσματα, που βασικά δημιουργούνται βάζοντας ηλεκτρονικούς υπολογιστές να εργάζονται, και αφού τα δημιούργησε, τα πούλησε, οπότε και αποκόμισε κάποιο κέρδος. Στο γνωστότερο κρυπτονόμισμα, το Bitcoin η δημιουργία του μέσω συστοιχιών Η/Υ, λέγεται mining (εξόρυξη), όπου βασικά οι Η/Υ δουλεύουν πάνω σε κάποια πολύπλοκα μαθηματικά προβλήματα και με την λύση αυτών, παράγουν τα bitcoin.

Προφανώς τον περισσότερο κόσμο αφορά η περίπτωση 1, αφού η συντριπτική πλειοψηφία των ενασχολούμενων με τα cryptos, τα αποκτούν χρηματιστηριακά, αφού ανοίξουν account σε κάποιο crypto-exchange ή και χρηματιστή / broker που προσφέρει τέτοιες συναλλαγές (μπορεί π.χ. ένας broker να προσφέρει υπηρεσίες αγοραπωλησιών μετοχών αλλά και κρυπτονομισμάτων). Είναι σαφές ότι οι της περίπτωσης 2, είναι πολλοί λίγοι, αφού η δημιουργία / παραγωγή των κρυπτονομισμάτων, απαιτεί σημαντική επένδυση σε ακριβό εξοπλισμό. Ωστόσο εμείς, θα αναφερθούμε και στις δύο περιπτώσεις, που σας προτείνουμε να τηρήσετε τα όσα σας αναφέρουμε, εάν δεν θέλετε να βρεθείτε “προ εκπλήξεων”, που στην πραγματικότητα δεν θα είναι έκπληξη, αλλά αναμενόμενο ότι η Φορολογική Αρχή εάν δεν δηλώσετε τα κέρδη που έχετε από κρυπτονομίσματα, κάποια στιγμή θα σας εντοπίσει και θα σας φορολογήσει με 33%.

Εννοείται ότι εφόσον δεν υπάρχει ακόμα συγκεκριμένο θεσμικό και νομικό πλαίσιο, τα παρακάτω είναι απόψεις, οι οποίες όμως στηρίζονται στην λογική, ότι αφενός ο ιδιώτης δηλώνει τα σχετικά του εισοδήματα και συνεπώς φορολογείται, αφετέρου ότι η Φορολογική Αρχή αποκτά τα έσοδα της από φορολόγηση εισοδημάτων των φορολογουμένων της, όπως επιθυμεί και στοχεύει, επομένως είναι ας πούμε win-win κατάσταση και βολική και για τις δύο πλευρές.

Περίπτωση 1
Περί κερδών που προέκυψαν μετά την αγορά και στη συνέχεια πώληση κρυπτονομισμάτων, από χρηματιστήρια.

Τα κέρδη που προέκυψαν μετά την αγορά και στη συνέχεια πώληση κρυπτονομισμάτων, από χρηματιστήρια, μοιάζουν, ουσιαστικά είναι ίδια στον τρόπο που προκύπτουν με τα κέρδη που προέκυψαν από αγοραπωλησία μετοχών. Επομένως τα κρυπτονομίσματα αντιμετωπίζονται ως επενδυτικό προϊόν, και συνεπακόλουθα τα κέρδη από αυτά, πρέπει να δηλωθούν, στο Έντυπο Ε1, Πίνακα 4. Ε., στα πεδία 865-866 (υπεραξία από επενδυτικά προϊόντα αλλοδαπής προέλευσης), που φορολογούνται με 15%.

Είναι προφανές, ότι όπως και με τις μετοχές που πρέπει να έχετε μια Κίνηση του Λογαριασμού σας που να δείχνουν το πως προέκυψαν αυτά τα κέρδη, που θα αναφέρει Αγορά τότε στα ΧΧΧ€/$, Πώληση τότε στα ΧΧΧ€/$, παρομοίως θα πρέπει να πάρετε από το crypto-exchange ή και χρηματιστή / broker που χρησιμοποιείτε για τις συναλλαγές σε cryptos, την σχετική Κίνηση του Λογαριασμού σας, που θα αποδεικνύει το κέρδος που θα καταγράψετε στην Φορολογική Δήλωση.
Σημείωση: Κατά κανόνα, όλα τα crypto-exchanges και χρηματιστές / brokers, παίρνουν κάποια προμήθεια στις συναλλαγές, στις αγορές και στις πωλήσεις. Για να υπολογίσετε λοιπόν το κέρδος σας, θα πρέπει να αφαιρέσετε τις προμήθειες.

Εάν δεν γνωρίζετε τον όρο υπεραξία, διότι μπορεί να μας διαβάζουν και μη λογιστές όπως κάτοχοι κρυπτονομισμάτων, ως υπεραξία νοείται η διαφορά μεταξύ τιμής αγοράς που πληρώσατε και της τιμής πώλησης, δηλαδή το ποσό που εισπράξατε, αφαιρουμένων προμηθειών και εξόδων συναλλαγής.

Προσοχή! Η δήλωση φορολογίας εισοδήματος υποβάλλεται σε μια χρονική στιγμή και αφορά ολόκληρο το περασμένο έτος, επομένως εάν έχετε αποκομίσει κέρδη από κρυπτονομίσματα, θα πρέπει να τα υπολογίζετε σωστά, ιδίως εάν μέσα στο έτος για το οποίο θα φορολογηθείτε, κάνατε αρκετές συναλλαγές και όχι μόνο μία αγορά και μία πώληση. Άλλωστε οι περισσότεροι traders μέσα σε ένα έτος κάνουν αρκετές συναλλαγές, κάποιοι μπορεί και εκατοντάδες. Γι’αυτό και λαμβάνετε από το crypto-exchange / χρηματιστή / broker που χρησιμοποιείτε, την κατάσταση Κίνησης του Λογαριασμού σας για όλο το έτος για το οποίο θα φορολογηθείτε. Μετά και με προσοχή, υπολογίζετε την υπεραξία / κέρδος που προέκυψε, και το δηλώνετε στους κωδικούς που σας αναφέραμε.

Έτσι το εισόδημά σας που προέκυψε από κέρδη από κρυπτονομίσματα, θα φορολογηθεί, και όταν αργότερα αγοράσετε κάτι σημαντικής αξίας με αυτό, δεν θα φορολογηθείτε με 33%.

Περίπτωση 2
Περί κερδών που προέκυψαν από την δημιουργία κρυπτονομισμάτων και στη συνέχεια, πώλησή τους.

Κάποιος που έχει παράξει κρυπτονομίσματα, όπως ένας που δημιούργησε bitcoin μέσω της διαδικασίας του λεγόμενου mining (εξόρυξη), το οποίο καλείται έτσι κατά παραλληλισμό με τους εξορύκτες χρυσού που έσκαβαν σε ορυχείο και έβρισκαν χρυσό, στην περίπτωση του bitcoin, βάζουν τους Η/Υ να “σκάβουν”, ήτοι να εργάζονται στην επίλυση δύσκολων μαθηματικών ζητημάτων, με επιβράβευση την δημιουργία bitcoins, ομοιάζει λοιπόν η διαδικασία με αυτή των χρυσορύχων – έσκαβαν αλλά επιβραβεύονταν με χρυσό, στο bitcoin γίνεται mining και επιβραβεύονται με την δημιουργία των bitcoin.

Κάποιος ιδιώτης λοιπόν που μέσω mining, έχει αποκτήσει κάποια bitcoin και τα πουλήσει, προφανώς μέσω κάποιου χρηματιστηρίου, αυτό προσομοιάζει με το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, καθώς παράγεται κάποιο άυλο ψηφιακό asset και από την πώληση αυτού προκύπτει κέρδος. Και βέβαια επειδή ο ιδιώτης δεν θα έχει κάνει Έναρξη, δεν θα τηρεί βιβλία κλπ, θα πρέπει να δηλώσει το κέρδος του, στο Έντυπο Ε1, Πίνακα 4/Γ2 κωδικούς 409-410, από άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας χωρίς έναρξη. Η φορολόγηση αυτού του ποσού, γίνεται βάσει κλίμακας.

Φορολογική κλίμακα (αρθρο 15/Ν4172) για εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις (άρθρο 12 Κ.Φ.Ε.)

Μισθωτοί Συνταξιούχοι – Φυσικά πρόσωπα-Αγρότες – Φυσικά πρόσωπα με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα

Εισόδημα (Μισθοί, Συντάξεις, Επιχειρηµατική Δραστηριότητα) σε ευρώ	Φορολογικός συντελεστής (%)
0-10.000	9%
10.001-20.000	22%
20.001-30.000	28%
30.001-40.000	36%
40.001 –	44%

Και όπως είπε και ο Γάλλος επιχειρηματίας Bernard Tapie,

«Στις μπίζνες, όπως και στις πολεμικές τέχνες, το βασικό δεν είναι μόνο να αποκρούεις τα χτυπήματα, αλλά να προβλέπεις και από πού θα έρθουν»

25.06.2021 της Χρύσας Σωτηράκη, Λογίστρια–Φοροτεχνικός–Σύμβουλος επιχειρήσεων και του Παναγιώτη Σοφιανόπουλου, Οικονομολόγος της ομάδας «LOLplus – Λογιστικές Ολοκληρωμένες Λύσεις» www.lolplus.gr

Δείτε άλλα ΆΡΘΡΑ μας εδώ…

Δίνουμε σημασία στην λεπτομέρεια… γιατί η λεπτομέρεια κάνει τη διαφορά!